Kemik iltihabı

Kemik iliğinde gerçekleşen enfeksiyon anlamına gelen osteomyelit, ender görülen ciddi bir sıhhat problemidir. Kemik iltihabı dünya üstünde her on bin kişiden yalnız ikisinde görülür ve hem evlatları hem de yetişkinleri etkileyebilir. Akut yada kronik olarak görülebilen kemik iliği enfeksiyonları çeşitli nedenlerden kaynaklı olarak gelişebilir.

Vücudun herhangi bir bölgesinde oluşan enfeksiyon kan kanalıyla kemiklere ulaşarak burada enfeksiyona yol açabilir. Bunun yanı sıra kaza, yaralanma, travma ve kırıklar, kemik ve eklemler üstünde meydana gelen cerrahi operasyonlar şeklinde nedenlerle de direkt kemik iliği içinde enfeksiyon gelişmesi mümkündür. Osteomyelit vakalarının büyük bir kısmı, stafilokok grubu bir bakteri türü olan Staphylococcus aureus enfeksiyonundan oluşur. Fakat bilhassa de kronik kemik enfeksiyonu bakteriyel olmayıp bağışıklık sistemine ilişkin durumlar yada Camuratti-Engelman Sendromu şeklinde çeşitli hastalıklardan kaynaklanabilir.

Bununla beraber diyabet şeklinde bazı kronik hastalıklar, hareketsiz yaşam şeklinde nedenler de osteomyelit için zemin oluşturabilir. Bir çok osteomyelit vakasının diyabet hastalığından kaynaklı olarak ortaya çıkmış olduğu bilinmektedir. Ek olarak bağışıklık sisteminin yeterince kuvvetli olmaması yada bağışıklık sistemini negatif etkileyebilecek her türlü niçin osteomyelite yakalanma riskini artırır. Bu sayılanların haricinde osteomyelit için risk faktörleri içinde şunlara yer verilebilir:

 

  • Orak hücre hastalığı
  • Damar yolu ile ilaç kullanımı
  • HIV ve AIDS
  • Aşırı alkol kullanımı
  • Kansızlık (anemi)
  • Hemodiyaliz almak
  • Uzun süre kortikosteroid içerikli ilaç kullanmak
  • Romatoid artrit
  • Kalça ve diz replasmanlarının yerleştirilmiş olması
  • Kemikler üstünde meydana gelen cerrahi tedaviler
  • Radyoterapi
  • Osteoporoz

Kemik İltihabı (Osteomyelit) Emareleri

Akut osteomyelit çoğu zaman yedi gün yada on gün şeklinde kısa bir süre içinde ani olarak gelişir. Hastalarda görülen semptomlar genel olarak birbirine benzerdir ve kemiklerde irin emareleri içinde şunlar alır:

  • Mide bulantısı
  • Ateş
  • Üşüme, titreme ve terleme
  • Bitkinlik hali
  • Kemiklerde ağrı
  • Etkilenen kemiğin bulunmuş olduğu bölgede şişlik ve kızarıklık
  • Enfeksiyon bölgesinde ısı artışı ve duyarlılık
  • Kemiğin bulunmuş olduğu uzvun hareket kabiliyetinin azalması

Bunların yanı sıra omurgayı oluşturan kemikler olan omurlarda da osteomyelit gelişebilir. Omurlarda kemik enfeksiyonu emareleri içinde yukarıdaki emarelere ek olarak bilhassa geceleri şiddetlenen sırt ağrıları görülür. Kalça ve bacak kemiklerini etkileyen iltihaplanmalar topallamaya yol açabilir. Bazı durumlarda periodontolojik ağız sağlığı hastalıklarına bağlı olarak çene osteomyeliti gelişebilir. Diş eti enfeksiyonlarının tedavi edilmemesi ile oluşan çene kemiği iltihapları oldukca şiddetli ağrılara yol açabilir.

Kemik İltihabı (Osteomyelit) Bulaşıcı mıdır?

Bakteriyel kemik iliği iltihabı öteki bazı enfeksiyon hastalıkları şeklinde kişiden kişiye temas yada solunum kanalıyla geçebilen bir enfeksiyon türü değildir. Fakat herhangi bir yaralanma yada cerrahi müdahale esnasında kemiğin içine ulaşan bakteriler enfeksiyona yol açabilir. Bu yüzden derin yaralanma, kırık ve çatlak şeklinde travmalarda ve cerrahi operasyonların derhal arkasından antibiyotik tedavisi uygulanarak enfeksiyon oluşumunun önlenmesi hedeflenir.

Bir öteki bulaşma yolu ise vücudun değişik bölgelerinde bulunan enfeksiyonların kan kanalıyla kemiklerin içine erişmesi ve burada da enfeksiyona yol açmasıdır. Bu bakımdan genel olarak hijyene dikkat etmek ve enfeksiyon emareleri halinde hekim kontrolünden geçerek tedavi olmak, enfeksiyonların yayılarak kemiklere yada vücudun değişik kısımlarına ulaşmasını önleyecektir. Tüm bu durumlar bakteriyel enfeksiyonlar için geçerlidir. Fakat bazı kemik iltihaplarında bakteriyel bir enfeksiyon söz mevzusu değildir ve bu tür osteomyelit olgularının sebebi tam olarak bilinmemektedir.

Bağışıklık sisteminin aşırı cevap vermesi ile görülen otoimmün bir durum olabileceği düşünülse de hemen hemen bu mevzuda yeterince kanıt yoktur. Bu şeklinde bakteriyel olmayan akut yada kronik osteomyelitlerde herhangi bir bulaşma durumu söz mevzusu değildir.

Kemik İltihabı (Osteomyelit) Tedavisi Iyi mi Yapılır?

Osteomyelit tedavisine adım atmak için ilk olarak kemik iliği iltihabı emareleri ile gelen hastalarda görülen sorunların kaynağının osteomyelit olup olmadığı doğrulanmalıdır. Kemik iltihabı doktoru ortopedi ve travmatoloji uzmanlarıdır ve hastalar muayene için ortopedi ve travmatoloji kliniklerine başvurmalıdır. Teşhis için fizik muayenelerin arkasından radyolojik görüntüleme yöntemlerine başvurulur.

Röntgen, manyetik rezonans (MR) ve kemik taramalarına ek olarak bazı kan testleri de uygulanmalıdır. Bu sayede öteki hastalık olasılıkları ekarte edilebilir ve kemik iltihabı söz mevzusu ise kati teşhis konulabilir. Peşinden kemik biyopsisi ve/yada kültür antibiogram yapılarak enfeksiyona neden olan mikrobiyolojik gizmen kati olarak belirlenebilir ve tedavi sürecinde yer alacak olan ilaçlar buna bakılırsa belirlenebilir. Bir çok osteomyelit olgusu, şiddetli olmaması halinde antibiyotiklerle tedavi edilebilir ve cerrahi tedaviye gerek kalmaz.