Latincede ‘’sığ boşluk’’ anlamına gelen sinüsler, toplamda 4 çift olup içinde bulundukları kemiklere nazaran adlandırılır. Baş bölgesinin ön kısmını oluşturan frontal kemiğin içinde frontal sinüsler yer alırken, burun kısmının her iki yanında elmacık kemiklerine yakın olan maksiller sinüs bulunur. Bunlara ek olarak, vücudumuzda sfenoid sinüs ve etmoid sinüs de bulunmaktadır. Yüz kemikleri ve kafatasının içine yerleşmiş boşluklar olarak tanımlayabileceğimiz sinüsler, solunum yolu hücreleriyle döşelidir.
Sinüslerin; solunan havayı nemlendirme, ısıtma, mukus salgılama, yabancı partikülleri tutma ve bakterilerin çoğalmasını engellemek benzer biçimde fonksiyonları vardır. Sinüsleri örten hücre tabakasının iltihaplanması ise ‘’sinüzit’’ olarak adlandırılmaktadır. Sinüzit söz mevzusu olduğunda, sinüs yapılarının ağız kısmında ödem ve tıkanıklık olur.
Alın bölgesinde ağrı, burun tıkanıklığı, bitkinlik, halsizlik, geceleri ağzı açarak uyuma ve horlama benzer biçimde sorunlara yol açan sinüzit; bununla beraber bağırsak, mide ve akciğer hastalıklarına da zemin hazırlar. Bu yüzden, sinüzit rahatsızlığından muzdarip bireylerin zaman kaybetmeden tedavi olması gerekir.
Sinüzit Tipleri Nedir?
Dört değişik sinüzit tipi mevcuttur. Bu tarz şeyleri şu şekilde sıralayabilir ve açıklayabiliriz:
Akut Rinosinüzit
Ansızın başlayıp en geç 4 hafta içinde normale dönen sinüzit tipidir. Akut Rinosinüzit, dört haftadan kısa sürmesiyle bilinir.
Subakut Rinosinüzit
Bu sinüzit tipi, akut rinosinüzit rahatsızlığının en fazla 12 hafta süresince devam eden hali olarak tanımlanır. Subakut rinosinüzit, en geç 12 hafta içinde ortadan kalkar.
Tekrarlayan (Rekürren) Akut Rinosinüzit
Tekrarlayan akut rinosinüzit rahatsızlığında, ortaya çıkan semptomlar 1 yıl içinde belirli aralıklarla devam eder. Ek olarak belirli aralıklarla ortaya çıkan bu emareler, minimum 1 hafta süresince devam eder. Tekrarlayan akut rinosinüzit, hastada dört yada daha çok akut sinüzit atağının görülmesi olarak tanımlanır.
Kronik Rinosinüzit
Kronik rinosinüzit, sinüzite bağlı olarak ortaya çıkan semptom ve bulguların 12 haftadan daha çok bir süre süresince devam etmesi olarak tanımlanır. Başka bir deyişle, meydana getirilen tedavilere karşın 6-8 hafta süresince emarelerde ve şikâyetlerde herhangi bir azalma görülmeyen; daha doğrusu herhangi bir iyileşme elde edilemeyen sinüzit tipidir.
Sinüzit Sebepleri Nedir?
Sinüzit rahatsızlığına neden olan pek oldukca niçin mevcuttur. Çoğu zaman bireysel ve çevresel faktörlerin bir araya gelmesi sonucu ortaya çıkan sinüzit, hipertansiyon (yüksek gerilim) ve romatizmadan daha çok görülür. Yaşam standardını ciddi derecede negatif etkileyen sinüzit yalnız fizyolojik değil, bununla beraber ruhsal olarak da kişiyi negatif etkilemektedir.
En sık görülen iki sinüzit nedenini ise kabaca şu şekilde sıralayabiliriz:
ÜSYE (Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları): Sinüzit rahatsızlığına en oldukca neden olan niçin olarak öne çıkmaktadır.
Mukoza ödemi: Sinüs rahatsızlığına en sık neden olan ikinci niçin olarak öne çıkan mukoza ödemi, alerjiye bağlı olarak gelişir ve sinüs ostiumlarında tıkanıklığa sebep olur.
Bunların haricindeki sinüzit nedenlerini ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- Burun içi eğrilikler (Septum Deviasyonu),
- Polipler,
- Burun eti büyümeleri (konka hipertrofileri) benzer biçimde sinüs boşalma kanallarında daralma yada tıkanıklığa neden olan patolojiler,
- Bilhassa çocuklarda görülen büyümüş geniz etleri,
- Burun yapısındaki anatomik anormallikler,
- Diş enfeksiyonları ve tedavi sonucu ortaya çıkan komplikasyonlar,
- Burunda sıkışmış yabancı cisimler,
- Genişleyen adenoidler (geniz etleri),
- Tütün kullanımı,
- Sigara ve sigara dumanı,
- Alerji öyküsü,
- Kistik fibrozis,
- Bağışıklık sistem yetersizliği,
- Uçakla sık gezi etmek.
Bunun yanı sıra uzun süre süresince su altında kalan ve bunu devamlı hale getiren yüzücülerde de sinüzit ortaya çıkabilir. Zira yüzme ve tayyare yolculuğu esnasında gelişen tazyik değişimleri ostiumların kapanmasına niçin olmaktadır.
Sinüzit Emareleri Nedir? Sinüzit Olduğunuzu Iyi mi Anlarsınız?
Sinüs iltihaplanması anlamına gelen sinüzitin emareleri kişiden kişiye değişim gösterir. İnsanlar, çoğu zaman başı yada yüzü ağrıdığı vakit sinüzit oldukları varsayımında bulunabilirler. Lakin sinüzit çoğunlukla kendini ağrı ile göstermemekte; genel olarak burun tıkanıklığı, seste bozulma, burun akıntısı ve yüzde dolgunluk hissi benzer biçimde şikâyetlerle ön plana çıkmaktadır.
Sinüzit emarelerini kabaca şu şekilde sıralayabiliriz:
- Geceleri yada sabaha karşı ortaya çıkan öksürük,
- Sarı-yeşil renkte koyu kıvamlı ve 7 günden uzun devam eden burun akıntısı,
- Geniz akıntısı,
- Göz çevresinde tazyik hissi ve şişkinlik,
- Baş ağrısı,
- Yüz ağrısı,
- Ağız kokusu,
- Ateş,
- Kulaklarda dolgunluk hissi,
- Koku alma hissinde azalma,
- Mide bulantısı ve kusma,
- Uzun süre geçmeyen baş ağrısı,
- Horlama,
- Boğazda yanma.
Sinüzit Tanı Şekilleri Nedir?
Akut sinüzit teşhisi, klinik emareler üstünden yapılmaktadır. Akut sinüzit semptom ve bulgularına haiz bireylerin, bir sıhhat kuruluşuna başvurmalarının arkasından hekim tarafınca yapılacak fizik muayene ile belirtilerin, viral mi yoksa bakteriyel bir etmen sebebiyle mi ortaya çıkmış olduğu anlaşılır. Böylece, tedavi sürecinde antibiyotik ilaçlardan yararlanılıp yararlanılmayacağı da belirlenmiş olur.
Akut sinüzit ile kendini gösteren semptomlar, minör ve majör olmak suretiyle iki gruba ayrılarak ele alınır. Majör kıstasları sayacak olursak; geniz akıntısı, koyu burun akıntısı, burunda tıkanıklık, yüzde dolgunluk hissi, koku-tat kaybı ve ateş. Öteki taraftan kulak ağrısı, baş ağrısı, ağız kokusu, halsizlik, bitkinlik ve diş ağrısı ise minör kıstasları oluşturur. Doğru klinik teşhisin elde edilebilmesi için hastalık şikâyetiyle başvuran bireyde, minimum 2 majör yada 1 majör ölçüt ile birlikte kendini gösteren 2 minör kıstasın varlığı aranır.
Akut sinüzit söz mevzusu olduğunda, çoğu zaman radyolojik görüntüleme tetkiklerine başvurma gereği duyulmamaktadır. Sadece hastalığın seyrinin değişik geliştiği bazı durumlarda, hekim tarafınca sinüs grafisi isminde olan bir radyolojik incelem istenebilir. Sinüs grafisi yardımıyla sinüslerde hava-sıvı seviyesinin görülebilir ve bu durum sinüzite işaret eder. Lakin bu radyolojik incelem, sıkıntının kaynağının viral mi yoksa bakteriyel mi olduğuna dair bir informasyon içermez.
Tekrarlayan (Rekürren) ve ağır ilerleyen akut sinüzit söz mevzusu olduğunda ise BT yönteminden (bilgisayarlı tomografi) faydalanılabilir. Bilgisayarlı tomografi yardımıyla hava-sıvı seviyesi ve tıkanıklıkların tespiti yapılabilir. Eğer BT görüntülerinde sinüs içi mukozal dokuda 5 mm üstünde bir kalınlaşma saptanırsa, bu bölgede iltihabi değişimler meydana geldiği bilgisi elde edilmiş olur. Ek olarak gene bu incelem yardımıyla, kemik yapılarına ilişkin öteki sıkıntıların tespiti de oldukça rahat bir halde yapılabilir.
Kronik sinüzit, akut sinüzite oranla daha azca görülen bir durumdur. Kronik sinüzit teşhisi için ihtiyaç duyulan kriterler, akut sinüzit için kullanılan kriterler ile benzer niteliktedir. Kronik sinüzit tanısı için 12 haftadan daha çok bir süredir devam eden akıntı (bilhassa koyu kıvamlı), burunda tıkanıklık, koku almada azalma, yüz ve diş bölgesinde ağrı benzer biçimde durumlardan minimum iki tanesinin varlığı aranmaktadır. Bu semptomların yanı sıra kronik sinüzit tanısının kati hale gelebilmesi için, nazal endoskopi yada bilgisayarlı tomografi benzer biçimde yöntemler vesilesiyle sinüslerin içindeki iltihaplanma belgelenmelidir.
Alerji kaynaklı ortaya çıkan kronik sinüzit durumlarında ise doktorlar tarafınca genel alerji testleri istenebilir.
Sinüzit Iyi mi Önlenir?
Sinüziti önlemek için tavsiye edilebilecek çeşitli uygulamalar ve yaşam seçimi değişimleri mevcuttur. Bu tarz şeyleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Sıhhatli ve dengeli bir beslenme programı ile bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek,
- Hava kirliliği ve sigara dumanı benzer biçimde sinüzit tetikleyicilerden imtina etmek,
- Her yıl tertipli olarak grip aşısı olmak,
- Bilhassa de solunum yolu enfeksiyonu semptomları gösteren kişilerden uzak durmak,
- Ellerinizi tertipli ve doğru bir halde yıkamak,
- Alerjik rahatsızlıklarınız var ise, lüzumlu tedavileri olarak bu rahatsızlıklardan kurtulmak,
- Bulunduğunuz konumdaki havanın kuru olmasını önlemek için nemlendirici kullanmak,
- Kronik sinüs enfeksiyonun ortaya çıkmasına karşı yatkınlığınız bulunuyorsa, tertipli bir halde burun açıcı uygulamalara başvurmak.
Sinüzit Tedavi Şekilleri Nedir?
Akut sinüzit rahatsızlığından muzdarip hastalara, çoğu zaman destek tedavisi uygulanır. Uygulanan destek tedavisinde aslolan amaç, akut sinüzite neden olan semptomların denetim altına alınmasıdır. Burun spreyleri, sıvı alımının artırılması ve nemlendiriciler, bu destek tedavisi içinde bulunan uygulamalardan bazılarıdır. Bilhassa de günlük tüketilen su miktarını çoğaltmak, sinüzit için uygulanacak naturel tedavi uygulamalarının önderlik yapar. Zira sıvı tüketimi, koyu kıvamdaki mukusu yumuşatır ve drenajı kolaylaştırır.
Alerjik sebeplerden kaynaklı akut sinüzit söz mevzusu olduğunda ise antihistaminik ilaçlara başvurulabilir. Akut sinüzit enfeksiyon kaynaklı ortaya çıktığında ise tedavi sürecinde antibiyotik ilaçlardan yararlanılabilir.
Kronik sinüzitin tedavisine dair ortak kabul edilen bir tedavi planı, ne yazık ki, yoktur. Kronik sinüzitin tedavisi için tetikleyici etkenlerden uzak durmak, inflamasyonu azaltmak ve rahatsızlığın altında yatan bir enfeksiyon hastalığı mevcutsa, bunu ortadan kaldırmak benzer biçimde durumlar vardır. Kronik sinüzit tedavi planı da çoğu zaman rahatsızlığın altında yatan aslolan nedene bağlı olarak farklılık gösterir. Eğer kronik sinüzitin altında yatan sebep alerjik durumlar ise tedavi sürecinde, alerjik reaksiyonu tetikleyen etkenlerin tespiti ve bu etkenlerden iyi mi uzak durulabileceği üstüne yoğunlaşılır.
Ek olarak bu hastaların tedavisinde antihistaminik ilaçlardan da yararlanılabilir. Medikal tedavi şekillerinden söz edecek olursak; 8-12 hafta süresince burun içi steroid uygulamaları yapılır ve 3 hafta süresince antibiyotik ilaçlar kullanılır. Ayrıca, burun açmaya yarayan dekonjestan spreyler kısa süreli kullanımlarda burun tıkanıklığının giderilmesine destek verir, sadece uzun solukta daha fena sonuçlara yol açabilir. Bu yüzden, burun açıcı dekonjestan spreyler kullanırken oldukça dikkatli olmak gerekir.
Medikal tedavi sonucu pozitif cevap alınamayan kronik sinüzit durumlarında ise cerrahi operasyonlar devreye girebilir. Yapılacak cerrahi uygulamalar yardımıyla, sinüs boşluklarının genişletilmesi ve drenajlarının artırılması mümkündür. Endoskopik olarak (kapalı yöntemle) meydana gelen bu ameliyatlar, tıkanıklıkları gidermekle birlikte sinüslerin tekrardan doğru şekilde havalanmasını sağlar. Kronik sinüzit rahatsızlığından muzdarip olan ve medikal tedavi sonucunda pozitif cevap alınamayan hastaların ortalama %75’i cerrahi tedaviden pozitif netice almaktadır. Meydana getirilen cerrahi operasyonların arkasından, kronik sinüzit hastalarında bu probleminin yeniden ortaya çıkmasını önlemek için medikal tedavilere devam edilmelidir.
Sinüzit ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Sinüzit için hangi bölüme gidilir?
Sinüzit için KBB (Kulak Burun Boğaz) kısmına gitmek gerekir.
Islak saç sinüzite neden olur mı?
Banyo sonrası saçları kurutmamak ve ıslak saçla dışarı çıkmak sinüzite neden olur mı? Sorusu uzun süredir tartışılmaktadır. Burnunda polipler ya da alerjisi olan yada alerji kaynaklı burun etleri büyüyen kişiler, saçları ıslak bir halde dışarıya çıkarsa burun mukozası alerjik olarak şişer. Burun mukozasının alerjik olarak şişme sebebi ise yaşanmış olan sıcak-soğuk değişimidir. Burun mukozası şişen kişilerin sinüs delikleri kapanır; bu da, naturel olarak, sinüzit olma riskini artırmaktadır.
Çocuklarda sinüzit tedavisi iyi mi yapılır?
Çocuk sinüzitlerinde ilaç tedavisi tesir etmediği takdirde, sinüslere yönelik ameliyat lüzumlu hale gelebilir. Keza sinüzit sebebiyle göz çevresinde meydana gelen iltihaplanmanın tedavisinde de ameliyat, mühim bir opsiyon olarak öne çıkmaktadır. Kronik sinüzit görülen çocuklarda geniz eti ve bademcik enfeksiyonu benzer biçimde problemler da mevcutsa, geniz eti ve bademciklerin alınması tek başına sinüzit tedavisi için kafi olmamaktadır. Doğru zamanda uygulanan ilaç tedavisinin yanında geniz eti ve bademcik ameliyatları da kronik sinüziti iyileştirmiyorsa, tedavi için endoskopik sinüs ameliyatına başvurulmaktadır. Bu cerrahi operasyonun yapılmış amacı, sinüs ağızlarını açmak ve sinüslerin içini temizlemektir. Eğer çocuk için uygun tedavi yöntemi ameliyat ise vakit kaybetmeden aksiyon alınmalıdır.
Kronik sinüzit ilaçla geçer mi?
Eğer sinüzit kronik seviyeye gelmişse ve sinüslerin burun içine oluşturulan delikleri açılamayacak düzeyde tıkanmışsa, ilaç tedavisi tesir etmemektedir. Bu aşamada ameliyatla tedavi koşul hale gelir.
Sinüzite ne iyi gelir?
Sinüzite iyi gelebilecek bazı tavsiyeleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Tuzlu su ile burnu temizlemek: Tuzlu su çözeltisi, sinüs boşluklarında yer edinen mikropları ve tıkalı mukozaları açabilir.
Buğu banyosu: Buğu soluduğunuz vakit sinüs dokusunda bir hafifleme ve yatışma meydana gelebilir.
Yüksek bir yastık kullanmak: Sırt üstü yattığınız vakit, burnunuzda mukus birikebilir ve sinüs basıncınızı artabilir; bu da uyku kalitenizi negatif şekilde etkileyebilir. Bu yüzden, yüksek bir yastık kullanarak sinüs birikimini önleyebilir, eskiye oranla daha rahat nefes alabilirsiniz.
Soğuk kompres: Sinüzit ağrıları, göz altı bölgesinde şişkinliğe yol açabilir. Bundan dolayı, bu bölgeye buz torbası ile soğuk kompres yaparak şişkinlikleri dindirebilir ve sinüs ağrılarınızı yatıştırabilirsiniz.
Tarçın: Tarçın, sinüzit sebebiyle ortaya çıkan baş ağrısını yatıştırmaya destek verir.
Acı yiyecek: Sinüs ağrısını yatıştırmaya destek olan bir başka yöntemdir. Ek olarak acı yediğiniz takdirde, tıkanan sinüsler de açılabilir. Yalnız mide rahatsızlığınız var ise, dikkatli bir halde tüketmeniz son aşama önemlidir.
Kekik yağı: Son aşama kuvvetli bir antibakteriyel, antifungal ve antioksidan olan kekik, sinüzit ağrılarını hafifleten bitkilerden biridir. Günde iki yere olmak suretiyle, kekik yağını dilinizin altına 1-2 damla şeklinde damlatabilirsiniz. Bu size zor gelirse, kekik yağını suyunuza damlatıp o şekilde içebilirsiniz. Bunların yanı sıra, kekik çayı içmek de sinüzit ağrılarınızı yatıştırma mevzusunda destek olabilir.
Sinüzit kronik bir hastalık mıdır?
Eğer sinüzitiniz 4 hafta benzer biçimde bir süre içinde düzelirse akut sinüzit, 12 haftadan daha uzun sürerse kronik sinüzit olarak kabul edilir.
Sinüzit ameliyatı olduktan sonrasında tekrarlar mı?
Sinüzit ameliyatı sonrası sinüzitin nüks etmesi oldukça ender bir durumdur. Genetik bazı bozukluklar ve polipli sinüzitler harici sinüzit ameliyatı sonrası hastalığın nüks etmesi beklenmemektedir.
Burun akıntısına ne iyi gelir?
Burun akıntısına iyi gelen ve evde uygulayabileceğiniz bazı önerileri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Zencefil,
- Zerdeçal,
- Sarımsak,
- Buğu banyosu yapmak,
- Bolca oranda sıvı tüketmek,
- Sıcak nebat çayları içmek.
Sinüzit Nedir?
22 Kasım 2021 by kurtulanlar • Genel Hastalıklar Tags: sinüzit hastalığı, sinüzit neden olur, Sinüzit Nedir?, sinüzit tedavisi • 0 Comments
Latincede ‘’sığ boşluk’’ anlamına gelen sinüsler, toplamda 4 çift olup içinde bulundukları kemiklere nazaran adlandırılır. Baş bölgesinin ön kısmını oluşturan frontal kemiğin içinde frontal sinüsler yer alırken, burun kısmının her iki yanında elmacık kemiklerine yakın olan maksiller sinüs bulunur. Bunlara ek olarak, vücudumuzda sfenoid sinüs ve etmoid sinüs de bulunmaktadır. Yüz kemikleri ve kafatasının içine yerleşmiş boşluklar olarak tanımlayabileceğimiz sinüsler, solunum yolu hücreleriyle döşelidir.
Sinüslerin; solunan havayı nemlendirme, ısıtma, mukus salgılama, yabancı partikülleri tutma ve bakterilerin çoğalmasını engellemek benzer biçimde fonksiyonları vardır. Sinüsleri örten hücre tabakasının iltihaplanması ise ‘’sinüzit’’ olarak adlandırılmaktadır. Sinüzit söz mevzusu olduğunda, sinüs yapılarının ağız kısmında ödem ve tıkanıklık olur.
Alın bölgesinde ağrı, burun tıkanıklığı, bitkinlik, halsizlik, geceleri ağzı açarak uyuma ve horlama benzer biçimde sorunlara yol açan sinüzit; bununla beraber bağırsak, mide ve akciğer hastalıklarına da zemin hazırlar. Bu yüzden, sinüzit rahatsızlığından muzdarip bireylerin zaman kaybetmeden tedavi olması gerekir.
Sinüzit Tipleri Nedir?
Dört değişik sinüzit tipi mevcuttur. Bu tarz şeyleri şu şekilde sıralayabilir ve açıklayabiliriz:
Akut Rinosinüzit
Ansızın başlayıp en geç 4 hafta içinde normale dönen sinüzit tipidir. Akut Rinosinüzit, dört haftadan kısa sürmesiyle bilinir.
Subakut Rinosinüzit
Bu sinüzit tipi, akut rinosinüzit rahatsızlığının en fazla 12 hafta süresince devam eden hali olarak tanımlanır. Subakut rinosinüzit, en geç 12 hafta içinde ortadan kalkar.
Tekrarlayan (Rekürren) Akut Rinosinüzit
Tekrarlayan akut rinosinüzit rahatsızlığında, ortaya çıkan semptomlar 1 yıl içinde belirli aralıklarla devam eder. Ek olarak belirli aralıklarla ortaya çıkan bu emareler, minimum 1 hafta süresince devam eder. Tekrarlayan akut rinosinüzit, hastada dört yada daha çok akut sinüzit atağının görülmesi olarak tanımlanır.
Kronik Rinosinüzit
Kronik rinosinüzit, sinüzite bağlı olarak ortaya çıkan semptom ve bulguların 12 haftadan daha çok bir süre süresince devam etmesi olarak tanımlanır. Başka bir deyişle, meydana getirilen tedavilere karşın 6-8 hafta süresince emarelerde ve şikâyetlerde herhangi bir azalma görülmeyen; daha doğrusu herhangi bir iyileşme elde edilemeyen sinüzit tipidir.
Sinüzit Sebepleri Nedir?
Sinüzit rahatsızlığına neden olan pek oldukca niçin mevcuttur. Çoğu zaman bireysel ve çevresel faktörlerin bir araya gelmesi sonucu ortaya çıkan sinüzit, hipertansiyon (yüksek gerilim) ve romatizmadan daha çok görülür. Yaşam standardını ciddi derecede negatif etkileyen sinüzit yalnız fizyolojik değil, bununla beraber ruhsal olarak da kişiyi negatif etkilemektedir.
En sık görülen iki sinüzit nedenini ise kabaca şu şekilde sıralayabiliriz:
ÜSYE (Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları): Sinüzit rahatsızlığına en oldukca neden olan niçin olarak öne çıkmaktadır.
Mukoza ödemi: Sinüs rahatsızlığına en sık neden olan ikinci niçin olarak öne çıkan mukoza ödemi, alerjiye bağlı olarak gelişir ve sinüs ostiumlarında tıkanıklığa sebep olur.
Bunların haricindeki sinüzit nedenlerini ise şu şekilde sıralayabiliriz:
Bunun yanı sıra uzun süre süresince su altında kalan ve bunu devamlı hale getiren yüzücülerde de sinüzit ortaya çıkabilir. Zira yüzme ve tayyare yolculuğu esnasında gelişen tazyik değişimleri ostiumların kapanmasına niçin olmaktadır.
Sinüzit Emareleri Nedir? Sinüzit Olduğunuzu Iyi mi Anlarsınız?
Sinüs iltihaplanması anlamına gelen sinüzitin emareleri kişiden kişiye değişim gösterir. İnsanlar, çoğu zaman başı yada yüzü ağrıdığı vakit sinüzit oldukları varsayımında bulunabilirler. Lakin sinüzit çoğunlukla kendini ağrı ile göstermemekte; genel olarak burun tıkanıklığı, seste bozulma, burun akıntısı ve yüzde dolgunluk hissi benzer biçimde şikâyetlerle ön plana çıkmaktadır.
Sinüzit emarelerini kabaca şu şekilde sıralayabiliriz:
Sinüzit Tanı Şekilleri Nedir?
Akut sinüzit teşhisi, klinik emareler üstünden yapılmaktadır. Akut sinüzit semptom ve bulgularına haiz bireylerin, bir sıhhat kuruluşuna başvurmalarının arkasından hekim tarafınca yapılacak fizik muayene ile belirtilerin, viral mi yoksa bakteriyel bir etmen sebebiyle mi ortaya çıkmış olduğu anlaşılır. Böylece, tedavi sürecinde antibiyotik ilaçlardan yararlanılıp yararlanılmayacağı da belirlenmiş olur.
Akut sinüzit ile kendini gösteren semptomlar, minör ve majör olmak suretiyle iki gruba ayrılarak ele alınır. Majör kıstasları sayacak olursak; geniz akıntısı, koyu burun akıntısı, burunda tıkanıklık, yüzde dolgunluk hissi, koku-tat kaybı ve ateş. Öteki taraftan kulak ağrısı, baş ağrısı, ağız kokusu, halsizlik, bitkinlik ve diş ağrısı ise minör kıstasları oluşturur. Doğru klinik teşhisin elde edilebilmesi için hastalık şikâyetiyle başvuran bireyde, minimum 2 majör yada 1 majör ölçüt ile birlikte kendini gösteren 2 minör kıstasın varlığı aranır.
Akut sinüzit söz mevzusu olduğunda, çoğu zaman radyolojik görüntüleme tetkiklerine başvurma gereği duyulmamaktadır. Sadece hastalığın seyrinin değişik geliştiği bazı durumlarda, hekim tarafınca sinüs grafisi isminde olan bir radyolojik incelem istenebilir. Sinüs grafisi yardımıyla sinüslerde hava-sıvı seviyesinin görülebilir ve bu durum sinüzite işaret eder. Lakin bu radyolojik incelem, sıkıntının kaynağının viral mi yoksa bakteriyel mi olduğuna dair bir informasyon içermez.
Tekrarlayan (Rekürren) ve ağır ilerleyen akut sinüzit söz mevzusu olduğunda ise BT yönteminden (bilgisayarlı tomografi) faydalanılabilir. Bilgisayarlı tomografi yardımıyla hava-sıvı seviyesi ve tıkanıklıkların tespiti yapılabilir. Eğer BT görüntülerinde sinüs içi mukozal dokuda 5 mm üstünde bir kalınlaşma saptanırsa, bu bölgede iltihabi değişimler meydana geldiği bilgisi elde edilmiş olur. Ek olarak gene bu incelem yardımıyla, kemik yapılarına ilişkin öteki sıkıntıların tespiti de oldukça rahat bir halde yapılabilir.
Kronik sinüzit, akut sinüzite oranla daha azca görülen bir durumdur. Kronik sinüzit teşhisi için ihtiyaç duyulan kriterler, akut sinüzit için kullanılan kriterler ile benzer niteliktedir. Kronik sinüzit tanısı için 12 haftadan daha çok bir süredir devam eden akıntı (bilhassa koyu kıvamlı), burunda tıkanıklık, koku almada azalma, yüz ve diş bölgesinde ağrı benzer biçimde durumlardan minimum iki tanesinin varlığı aranmaktadır. Bu semptomların yanı sıra kronik sinüzit tanısının kati hale gelebilmesi için, nazal endoskopi yada bilgisayarlı tomografi benzer biçimde yöntemler vesilesiyle sinüslerin içindeki iltihaplanma belgelenmelidir.
Alerji kaynaklı ortaya çıkan kronik sinüzit durumlarında ise doktorlar tarafınca genel alerji testleri istenebilir.
Sinüzit Iyi mi Önlenir?
Sinüziti önlemek için tavsiye edilebilecek çeşitli uygulamalar ve yaşam seçimi değişimleri mevcuttur. Bu tarz şeyleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Sinüzit Tedavi Şekilleri Nedir?
Akut sinüzit rahatsızlığından muzdarip hastalara, çoğu zaman destek tedavisi uygulanır. Uygulanan destek tedavisinde aslolan amaç, akut sinüzite neden olan semptomların denetim altına alınmasıdır. Burun spreyleri, sıvı alımının artırılması ve nemlendiriciler, bu destek tedavisi içinde bulunan uygulamalardan bazılarıdır. Bilhassa de günlük tüketilen su miktarını çoğaltmak, sinüzit için uygulanacak naturel tedavi uygulamalarının önderlik yapar. Zira sıvı tüketimi, koyu kıvamdaki mukusu yumuşatır ve drenajı kolaylaştırır.
Alerjik sebeplerden kaynaklı akut sinüzit söz mevzusu olduğunda ise antihistaminik ilaçlara başvurulabilir. Akut sinüzit enfeksiyon kaynaklı ortaya çıktığında ise tedavi sürecinde antibiyotik ilaçlardan yararlanılabilir.
Kronik sinüzitin tedavisine dair ortak kabul edilen bir tedavi planı, ne yazık ki, yoktur. Kronik sinüzitin tedavisi için tetikleyici etkenlerden uzak durmak, inflamasyonu azaltmak ve rahatsızlığın altında yatan bir enfeksiyon hastalığı mevcutsa, bunu ortadan kaldırmak benzer biçimde durumlar vardır. Kronik sinüzit tedavi planı da çoğu zaman rahatsızlığın altında yatan aslolan nedene bağlı olarak farklılık gösterir. Eğer kronik sinüzitin altında yatan sebep alerjik durumlar ise tedavi sürecinde, alerjik reaksiyonu tetikleyen etkenlerin tespiti ve bu etkenlerden iyi mi uzak durulabileceği üstüne yoğunlaşılır.
Ek olarak bu hastaların tedavisinde antihistaminik ilaçlardan da yararlanılabilir. Medikal tedavi şekillerinden söz edecek olursak; 8-12 hafta süresince burun içi steroid uygulamaları yapılır ve 3 hafta süresince antibiyotik ilaçlar kullanılır. Ayrıca, burun açmaya yarayan dekonjestan spreyler kısa süreli kullanımlarda burun tıkanıklığının giderilmesine destek verir, sadece uzun solukta daha fena sonuçlara yol açabilir. Bu yüzden, burun açıcı dekonjestan spreyler kullanırken oldukça dikkatli olmak gerekir.
Medikal tedavi sonucu pozitif cevap alınamayan kronik sinüzit durumlarında ise cerrahi operasyonlar devreye girebilir. Yapılacak cerrahi uygulamalar yardımıyla, sinüs boşluklarının genişletilmesi ve drenajlarının artırılması mümkündür. Endoskopik olarak (kapalı yöntemle) meydana gelen bu ameliyatlar, tıkanıklıkları gidermekle birlikte sinüslerin tekrardan doğru şekilde havalanmasını sağlar. Kronik sinüzit rahatsızlığından muzdarip olan ve medikal tedavi sonucunda pozitif cevap alınamayan hastaların ortalama %75’i cerrahi tedaviden pozitif netice almaktadır. Meydana getirilen cerrahi operasyonların arkasından, kronik sinüzit hastalarında bu probleminin yeniden ortaya çıkmasını önlemek için medikal tedavilere devam edilmelidir.
Sinüzit ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Sinüzit için hangi bölüme gidilir?
Sinüzit için KBB (Kulak Burun Boğaz) kısmına gitmek gerekir.
Islak saç sinüzite neden olur mı?
Banyo sonrası saçları kurutmamak ve ıslak saçla dışarı çıkmak sinüzite neden olur mı? Sorusu uzun süredir tartışılmaktadır. Burnunda polipler ya da alerjisi olan yada alerji kaynaklı burun etleri büyüyen kişiler, saçları ıslak bir halde dışarıya çıkarsa burun mukozası alerjik olarak şişer. Burun mukozasının alerjik olarak şişme sebebi ise yaşanmış olan sıcak-soğuk değişimidir. Burun mukozası şişen kişilerin sinüs delikleri kapanır; bu da, naturel olarak, sinüzit olma riskini artırmaktadır.
Çocuklarda sinüzit tedavisi iyi mi yapılır?
Çocuk sinüzitlerinde ilaç tedavisi tesir etmediği takdirde, sinüslere yönelik ameliyat lüzumlu hale gelebilir. Keza sinüzit sebebiyle göz çevresinde meydana gelen iltihaplanmanın tedavisinde de ameliyat, mühim bir opsiyon olarak öne çıkmaktadır. Kronik sinüzit görülen çocuklarda geniz eti ve bademcik enfeksiyonu benzer biçimde problemler da mevcutsa, geniz eti ve bademciklerin alınması tek başına sinüzit tedavisi için kafi olmamaktadır. Doğru zamanda uygulanan ilaç tedavisinin yanında geniz eti ve bademcik ameliyatları da kronik sinüziti iyileştirmiyorsa, tedavi için endoskopik sinüs ameliyatına başvurulmaktadır. Bu cerrahi operasyonun yapılmış amacı, sinüs ağızlarını açmak ve sinüslerin içini temizlemektir. Eğer çocuk için uygun tedavi yöntemi ameliyat ise vakit kaybetmeden aksiyon alınmalıdır.
Kronik sinüzit ilaçla geçer mi?
Eğer sinüzit kronik seviyeye gelmişse ve sinüslerin burun içine oluşturulan delikleri açılamayacak düzeyde tıkanmışsa, ilaç tedavisi tesir etmemektedir. Bu aşamada ameliyatla tedavi koşul hale gelir.
Sinüzite ne iyi gelir?
Sinüzite iyi gelebilecek bazı tavsiyeleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Tuzlu su ile burnu temizlemek: Tuzlu su çözeltisi, sinüs boşluklarında yer edinen mikropları ve tıkalı mukozaları açabilir.
Buğu banyosu: Buğu soluduğunuz vakit sinüs dokusunda bir hafifleme ve yatışma meydana gelebilir.
Yüksek bir yastık kullanmak: Sırt üstü yattığınız vakit, burnunuzda mukus birikebilir ve sinüs basıncınızı artabilir; bu da uyku kalitenizi negatif şekilde etkileyebilir. Bu yüzden, yüksek bir yastık kullanarak sinüs birikimini önleyebilir, eskiye oranla daha rahat nefes alabilirsiniz.
Soğuk kompres: Sinüzit ağrıları, göz altı bölgesinde şişkinliğe yol açabilir. Bundan dolayı, bu bölgeye buz torbası ile soğuk kompres yaparak şişkinlikleri dindirebilir ve sinüs ağrılarınızı yatıştırabilirsiniz.
Tarçın: Tarçın, sinüzit sebebiyle ortaya çıkan baş ağrısını yatıştırmaya destek verir.
Acı yiyecek: Sinüs ağrısını yatıştırmaya destek olan bir başka yöntemdir. Ek olarak acı yediğiniz takdirde, tıkanan sinüsler de açılabilir. Yalnız mide rahatsızlığınız var ise, dikkatli bir halde tüketmeniz son aşama önemlidir.
Kekik yağı: Son aşama kuvvetli bir antibakteriyel, antifungal ve antioksidan olan kekik, sinüzit ağrılarını hafifleten bitkilerden biridir. Günde iki yere olmak suretiyle, kekik yağını dilinizin altına 1-2 damla şeklinde damlatabilirsiniz. Bu size zor gelirse, kekik yağını suyunuza damlatıp o şekilde içebilirsiniz. Bunların yanı sıra, kekik çayı içmek de sinüzit ağrılarınızı yatıştırma mevzusunda destek olabilir.
Sinüzit kronik bir hastalık mıdır?
Eğer sinüzitiniz 4 hafta benzer biçimde bir süre içinde düzelirse akut sinüzit, 12 haftadan daha uzun sürerse kronik sinüzit olarak kabul edilir.
Sinüzit ameliyatı olduktan sonrasında tekrarlar mı?
Sinüzit ameliyatı sonrası sinüzitin nüks etmesi oldukça ender bir durumdur. Genetik bazı bozukluklar ve polipli sinüzitler harici sinüzit ameliyatı sonrası hastalığın nüks etmesi beklenmemektedir.
Burun akıntısına ne iyi gelir?
Burun akıntısına iyi gelen ve evde uygulayabileceğiniz bazı önerileri şu şekilde sıralayabiliriz: